TPN – Tatrzański Park Narodowy - !!!

Z Jabłonki 40 kilometrów. Od miejscowości Czarny Dunajec jesteśmy już nie na Orawie, tylko na Podhalu. To rozległa kotlina śródgórska położona między Beskidami (Gorcami) na północy, a Tatrami na południu. Składa się z 3 makroregionów geograficznych – Obniżenia Orawsko-Nowotarskiego, Pogórza Spisko-Gubałowskiego i Obniżenia Rowu Podtatrzańskiego. Ciągnie się na długości ok. 70 km przy szerokości 30 km. Podhale zamieszkuje bardzo charakterystyczna grupa etnograficzna – górale, którzy zachowali i zachowują swoja odrębną gwarę i kulturę. Styl góralski albo inaczej podhalański wypromował pod koniec XIX wieku Stanisław Witkiewicz, ojciec Stanisława Ignacego Witkiewicza – Witkacego.

TPN powstał w 1954. W 1993 został uznany za rezerwat biosfery UNESCO jako międzynarodowy obszar o światowym znaczeniu. Park Tatrzański obejmuje jedyny w Polsce obszar gór typu alpejskiego. Występująca tu roślinność ma charakter piętrowy – regiel dolny, regiel górny, kosodrzewina, hale i turnie. Symbolem Parku jest kozica tatrzańska występująca tylko tutaj oraz w Tatrach po słowackiej stronie (także w słowackich Tatrach Niżnych). W TPN można znaleźć około 1000 gat. roślin, a wśród nich takie , które występują tylko w Tatrach, jak skalnica tatrzańska czy ostróżka tatrzańska. Ze zwierząt mamy tutaj: świstaki, kozice, niedźwiedzie, rysie, wilki, wydry, borsuki, jelenie i sarny. A z ptaków występują: orzeł przedni, orlik krzykliwy, myszołów, puchacz oraz siwerniak i płochacz skalny. Ale Tatry to przede wszystkim możliwość wypuszczenia się w góry i obcowania z przyrodą , z błękitem, skałami, lasami, stawami, kosówką, jarzębinami… Także z innymi turystami, których w Tatrach niemało. Opisywanie wszelkich atrakcji Tatr mija się z celem. Każdy znajdzie tu to, co lubi. Męczące trasy górskie, delikatne przejścia dolinami. Wspaniałe szczyty i tajemnicze, mało znane uroczyska. Szałasy pasterskie i nowoczesne instalacje turystyczne. Spacerki historyczne i prawdziwe taternickie wyzwania. Gęsta sieć szlaków zapewnia szeroki wybór tras.

Do obowiązkowych spacerów należy Dolina Chochołowska jak i Dolina Kościeliska, Dolina Strążyska, Dolina Pięciu Stawów Polskich, Dolina Rybiego Potoku. A to nie wszystkie ze wspaniałych dolin. Oprócz zwykłych szlaków, możemy zajrzeć w głąb gór – jest kilka jaskiń do zwiedzania – Jaskinia Raptawicka, Mroźna czy Mylna. Są też wspaniałe schroniska, każde ze swoja historią. Są przepiękne stawy z tym najsłynniejszym Morskim Okiem. Są szczyty, które same proszą się o zwiedzanie: Wołowiec, Starorobociański, Czerwone Wierchy, Kasprowy, Świnica, Rysy. To zaledwie garstka najważniejszych. Oczywiście Giewont – to można powiedzieć szczyt narodowy z najsłynniejszym polskim krzyżem. Jest kolejka na Kasprowy Wierch. Także w mniejszej skali i innego typu – kolejka na Gubałówkę, skąd z kolei widać wszystkie szczyty. Trzeba pamiętać o takich szczególnych miejscach jak klasztor i pustelnia albertynów założona przez brata Adama Chmielowskiego (św. Brata Alberta) w drodze na Kalatówki, o Kaplicy Najświętszego Serca Jezusowego na Jaszczurówkach według projektu Witkiewicza, o kaplicy na Wiktorówkach, gdzie objawiała się Matka Boska i gdzie znajduje się symboliczny cmentarz ludzi gór – są tutaj wmurowane tablice przypominające tych, którzy służyli ludziom i górom: poeci, taternicy, ratownicy górscy. Równie ciekawych miejsc w tatrach i okolicach jest więcej. Niemniej ciekawe są miejscowości u stóp Tatr: Kościelisko, Ząb, Witów, Dzianisz, Chochołów, Witów, Łysa Polana, Poronin, Bukowina Tatrzańska. Trudno ogarnąć całość tematów związanych z Tatrami. Tu trzeba przyjeżdżać i to nie raz!